6. Gewenste simpele beeldvorming

Als gevolg van de gewenste versimpeling worden graag beelden gepresenteerd van rijk versus arm (arm zal wel gelijk hebben, arm wordt vast uitgebuit), technologie versus simpelheid, bezetter versus vrijheidsstrijder, sterk versus zwak en hulpbehoevend, David tegen Goliath.

In het verlengde valt het denken in simpele oplossingen (internationale troepenmacht, Palestijnse staat enzovoort).

Het ontkent de dieperliggende oorzaken van het conflict.

Dit komt ook voort uit ‘luiheid’ van de journalist: het is veel makkelijker en aantrekkelijker om een sfeerverslag te maken – liefst met een portie onrecht – dan een situatie goed in haar historische context te plaatsen en naar de nuances te zoeken.

 

Slachtofferrol

Uit de psychologie is zeer bekend het zoeken naar de rol van slachtoffer. Hoewel beide partijen enorm lijden onder het geweld meten de Palestijnen zich voortdurend de slachtoffer rol aan. Daarin is alles wat er mis gaat de schuld van Israel. Publicitair doet dit het dus goed, maar het haalt wel volkomen de fut uit de eigen maatschappij; men wordt volkomen passief.
Het neemt een vorm aan waar het slachtofferschap belangrijker is dan wat dan ook, zie Palestinian suicide strategy. Toenmalig premier van Israel Golda Meir zei het al decennia geleden: “Vrede zal pas komen wanneer de Arabieren meer van hun kinderen gaan houden dan zij de onze haten.”

De Israeli’s daarentegen willen zichzelf niet als slachtoffer zien maar willen proberen ondanks alles een zo normaal mogelijk leven te leiden.

In een bredere context geldt dit voor de hele Arabische wereld. Men ziet zich als slachtoffer van het Westen, wat verlammend werkt op de eigen ontwikkeling. Dit komt tot uiting in talloze complot theorieën, zie bijvoorbeeld: A vast conspiracy: top-ten Arab conspiracy theories.

Daarom ook is de neiging tot holocaust-ontkenning zo algemeen in de Arabische wereld, want daarmee zijn juist Joden slachtoffers, dat is niet gewenst.

Aanslagen 11 september

Een illustratief voorbeeld vormen de aanslagen van 11 september. Een meerderheid in de Arabische wereld gelooft dat dit een terechte afstraffing was voor de Amerikanen voor hun houding ten opzichte van Arabieren (innemen slachtoffer rol). Tegelijkertijd gelooft een meerderheid dat de aanslagen door de Israeli’s of de Amerikanen zijn gepleegd, om de Arabieren de schuld te kunnen geven (eveneens innemen slachtoffer rol).
En dit terwijl toch beide opvattingen rationeel moeilijk te combineren zijn.