Opinie-artikel van Likoed Nederland in het NIW (Nieuw Israëlitisch Weekblad), 27 maart 2015.
De Likoed partij van Netanyahu werd bij de verkiezingen met 30 zetels van de 120 de grootste partij van het land. Waarom won Likoed en waarom is het goed dat Likoed door regeert?
Economie
De Israëlische economie groeide in 2014 met twee en een half procent, ondanks de mondiale economische crisis. De Gaza oorlog had een tijdelijk remmend effect, maar in het laatste kwartaal versnelde de groei tot een ongehoorde 7,1%, waarmee de Israëli’s de Japanners passeerden in welvaart.
De Israëlische economie bleek als enige Westerse economie ongevoelig voor de wereldwijde crisis – door de hervormingen van recente Likoed regeringen – en bleef jaar op jaar met ca. 3% per jaar groeien.
De buitenlandse investeringen en de export groeien gestaag en het werkloosheidspercentage is naar het laagste niveau gebracht in veertig jaar. Ook kent Israël na Silicon Valley de meeste startups ter wereld.
Dit alles neemt niet weg dat er in Israël natuurlijk ook economische problemen zijn. Zo is er woningnood, een typisch welvaartsprobleem van een snel groeiende economie en bevolking. Nederland had er ook decennialang last van. Echter, alle partijen willen hier nu steviger tegen aan.
Hier kan een kabinet met Moshe Kahlon (voormalig Likoed), die eerder de prijzen van mobiele telefonie sterk wist te verlagen, goed mee aan de slag. Want belangrijke elementen van een oplossing zullen typisch liberaal zijn, zoals een liberaler grondbeleid en het terugdringen van bureaucratische belemmeringen.
Vredesproces en veiligheid
Likoed zou volgens de oppositie geen vrede willen. Dit terwijl de Amerikaanse minister Kerry vorig jaar nog met een allesomvattend voorstel kwam om tot een tweestatenoplossing te komen. Netanyahu vond het bespreekbaar, het voorstel werd echter door Mahmoud Abbas van tafel geveegd. Zelfs het basisprincipe van de tweestatenoplossing – twee staten voor twee volken – wees Abbas af.
De Israëlische vredesonderhandelaar Tsipi Livni – bij deze verkiezingen de beoogd (roulerend) premier ter linkerzijde – beschrijft in een artikel in de New York Times hoe dramatisch de Palestijnen vorig jaar het vredesproces opbliezen.
Ook Livni – met al haar concessiebereidheid – kon dat toen niet voorkomen.
Vandaar dat ook links het ‘vredesproces’ vrijwel buiten de verkiezingsstrijd liet.
Echter al zou er een vredesverdrag worden gesloten met Abbas is de kans dat het echt vrede wordt klein. Abbas spreekt namelijk voor een deel van de Palestijnen. De terreur beweging Hamas spreekt voor het andere deel en wil geen vrede.
Netanyahu stelde dan ook dat er op dit moment geen sprake kan zijn van een Palestijnse staat, om nog een glasheldere reden:
“Ik denk dat iedereen die nu een Palestijnse staat toelaat, ruimte creëert om een aanvalsgebied van de radicale islam tegen Israël in te richten. Dat is de realiteit die de laatste jaren ontstaan is. Iedereen die dit negeert steekt zijn kop in het zand.”
Obama
De banden tussen Israël en de regering Obama zijn de afgelopen jaren ernstig bekoeld. Het is thans bekend dat Obama en Netanyahu op een aantal onderwerpen sterk van mening verschillen. Zo heeft president Obama laten weten geen vertrouwen te hebben in een nieuw vredesakkoord onder Bibi. Het is echter niet de eerste keer dat de Amerikaanse regering zich zo stellig uitspreekt tegen Israëlisch beleid. Zo sprak staatsecretaris James Baker al in 1989 zich uit tegen het „expansie beleid” van toenmalig premier Jitschak Sjamir.
Relativerende noten zijn dat er volgend jaar in de Verenigde Staten verkiezingen zijn en dat de populariteit van Netanyahu in de Verenigde Staten (45%) slechts een paar procent lager is dan die van Obama.
Iran
Het Amerikaanse Congres waardeert Netanyahu op dit dossier. Velen daar binnen en daar buiten vinden het onbegrijpelijk dat Obama Iran blijft oproepen tot een (slecht) akkoord, zoals afgelopen vrijdag weer. Dit werd een dag later door de Opperste Leider van Iran ayatollah Khamenei beantwoord door een menige nog gewoon “Dood aan Amerika” te laten brullen.
Netanyahu heeft zich sterk geprofileerd inzake het tegenhouden van de kernwapen-ambities van Iran. De verkiezingsuitslag maakt duidelijk dat de Israëlische bevolking dit ondersteunt.
En ook het Amerikaanse Congres, dat Netanyahu thans een historische drie keer heeft mogen toespreken – alleen Winston Churchill viel die eer ook te beurt.
En met effect: Frankrijk heeft zich deze week achter de stelling van Netanyahu geschaard; dat na een akkoord Iran niet na tien jaar alsnog kernwapens zou mogen produceren.
Conclusie
Met de groeiende economie en zijn reële kijk op zaken heeft Netanyahu opnieuw het vertrouwen van de kiezer gekregen, en de nieuwe regering zal waarschijnlijk minder afhankelijk zijn van zwalkende centrumpartijen.
Daardoor zal Netanyahu voluit door kunnen gaan om Israël veilig te houden en de economie te versterken.
