Door Simon Pohl. Vertaling: E.J. Bron, 9 juni 2014.
Op maandag 2 juni was het zover: Mahmoud Abbas maakte de implementering van de eenheidsregering bekend.
Daarmee hebben Fatah en Hamas zich gehouden aan de in het verzoeningsakkoord van 23 april vastgestelde deadline voor de inwerkingtreding van de regering binnen 5 weken.
Alleen daarin al onderscheidt dit verzoeningsakkoord zich van de eerdere, zoals respectievelijk dat in Mekka (2007), Cairo (2011) en van de Doha-verklaring uit 2012. Voor het doel van de Palestijnse zaak, die altijd al tegen Israël was gericht, moet deze technocratische regering onder leiding van de al lang vervallen Palestijnse president Abbas de parlements- en presidentschapsverkiezingen binnen de komende 6 maanden regelen.
Terwijl de 17 technocraten, van wie er niet eentje lid is van Hamas of Fatah, opgewekt aan het werk gaan, moeten de beide achter de schermen nog allerlei twistpunten overmeesteren. Want terwijl de solo van Abbas tegen Israël opnieuw succesvol was en de terroristische Hamas haar wens om Israël te vernietigen ook ondanks deze regering kan blijven nastreven, zijn de beide krijgers van Palestina van plan om hun hegemonie te houden en uit te breiden.
Voor beide diende het verzoeningsakkoord als ruggensteun voor hun verdwijnende legitimiteit.
De achteruitgang van Hamas was voornamelijk het resultaat van de maatregelen van de Egyptische regering, die optreedt tegen de smokkelaartunnels naar de Gazastrook.
Daarnaast is er de wapenstilstand met Israël, die er steeds opnieuw toe leidt dat Hamas moet standhouden tegen de vele andere terreurorganisaties in de Gazastrook, die Hamas te zachtaardig vinden. Zeker de groepering “Islamitische Jihad”, die tegen Hamas voortdurend en enorm door Iran gesteund wordt, vormt voor de heerschappij van Hamas in toenemende mate een bedreiging, hoewel zij wat betreft mankracht en wapenarsenaal ruimschoots de mindere is van Hamas.
De problemen van Abbas echter zijn ouder: de om zich heen grijpende corruptie, politieke autoriteit zonder legitimiteit in de bevolking. Daarnaast is er de alledaagse belediging door de omstandigheid dat er zonder de Israëlische veiligheidskrachten chaos in de straten van de “Westbank” heerst. Verder blijft de twijfel bij de Palestijnen ondanks zijn successen op internationaal niveau bestaan, omdat zijn binnenlandse politiek niet leidde tot een verbetering van de levensomstandigheden.
Weliswaar lukte hem de ene buitenlandse politieke zege na de andere en stuurde hij Israël onder actieve deelname van de VS in isolatie, waarmee Obama Israël meermaals had gedreigd. Desondanks speelt hij met vuur en manoeuvreert zichzelf in een politieke situatie, die bij een mogelijke omslag een niet meer door hem te controleren brand kan veroorzaken.
Beide kanten van de medaille doen vrezen dat de toegenomen legitimering uiterlijk na de komende verkiezingen tot machtsverval kan leiden.
En de nog open vragen van het verzoeningsakkoord bieden rijkelijk stof. Een van de beslissende knelpunten zal vermoedelijk het voortbestaan van de veiligheidskrachten zijn. Beide zijden willen noch hun veiligheidskrachten opgeven, noch toestaan dar de anderen in hun heerschappijgebied worden gestationeerd. Een daarvoor door de eenheidsregering opgerichte commissie zal hierin bemiddelen.
Buiten twijfel staat echter dat Hamas, nog helemaal afgezien van de andere terreurgroepen, zich niet zal laten overreden om haar in totaal 10.000 raketten op te geven. Veel meer ligt de conclusie voor de hand dat Hamas na de verkiezingen en haar voortbestaan in welke vorm dan ook net als Hezbollah een staat in de staat zal vormen. Dat Hamas zich politiek en militair ophoudt op de “Westbank” is voor Israël een niet te accepteren brutaliteit. Daardoor is uiteraard de vraag te stellen hoe de verkiezingen op de “Westbank” überhaupt moeten aflopen. Anderzijds speelt dit probleem Fatah in de kaart, want per slot van rekening moet zij terecht bang zijn voor Hamas – zowel politiek als militair.
Maar zelfs wanneer dit probleem opgelost zou zijn, komt Abbas niet om een wezenlijk detail van de eenheidsregering, waar hij tot nu toe met opzet onverschillig tegenover staat, heen: deze solo plaatst definitief vraagtekens bij al zijn appeasement van de vrede tussen twee volkeren in twee naast elkaar liggende staten.
Door de verzoening met een terreurbeweging brengt hij stilletjes tot uitdrukking dat hij weliswaar (zogenaamd) tegen geweld is, maar dat hij er geen bezwaren tegen of zelfs problemen mee heeft wanneer anderen van dit middel gebruikmaken. Zijn overbodige appeasement dat de nieuwe regering Israël erkent en zich houdt aan eerder gesloten akkoorden, werden door het vooraanstaande lid van Hamas, Mahmoud Zahar, volkomen juist als “holle frasen” gekwalificeerd.
De weg terug naar onderhandelingen met Israël heeft hij afgesloten, hij brak opnieuw de Oslo-akkoorden en gooide deze nu definitief op de vuilnisbelt van de historie.
Deze waaghalzerige “alles of niets”-strategie kent geen weg terug en voor hem blijft slechts de hoop dat hij hiermee wegkomt op internationaal niveau, dus steeds meer legitimering voor de Palestijnse staat verlangt, totdat de oprichting van de staat bereikt is. Als het plan mislukt, gaat Abbas ten onder.
Dat de VS met deze regering, die probeert de achter haar staande groeperingen te camoufleren totdat hun bondgenootschap door de verkiezingen een verwoestende factor is geworden, samenwerken, is zowel betreurenswaardig als logisch, als je bedenkt waarin de Midden-Oostenpolitiek van Obama bestaat. Want zijn voortdurende hardnekkigheid dat de VS (zogenaamd) zonder “gemaar” verbonden blijft aan de veiligheid van Israël, bleek exclusief integrale politieke en diplomatieke bijstand te zijn.
De teleurstelling over de opnieuw mislukte “vredesonderhandelingen” is er alleen maar voor Israël, zoals Obama en zijn minister van buitenlandse Zaken John Kerry hadden aangeduid. Het geïsoleerde Hamas overwon en Abbas kon de martelaars, die gesneuveld zijn, de eenheidsregering schenken, waarmee ook de, aldus Abbas in zijn tv-toespraak maandag verder, “heldhaftige” Palestijnse gevangenen in de Israëlische gevangenissen blij kunnen zijn.
Verloren hebben diegenen, die helaas op datgene wijzen wat er achter de schermen gebeurt: de Israëli´s. Om tegen deze voortdurende onverstandigheid op te treden blijft zowel hun recht als hun plicht. Want de eenheidsregering, die zich volgens het plan van Abbas moet bezighouden met de formaliteiten van de toekomst (verkiezingen, politieke orde, enz.) staat en valt met Hamas en/of Fatah. Beide zullen hun macht proberen veilig te stellen.
Het verschil is “slechts” dat Hamas hierin veel beter bleek te zijn dan Fatah. Hun gezamenlijke etappeoverwinning, die een perfecte misleiding van de publieke wereldopinie inhoudt, zegt niets over de verdere ontwikkeling.
Maar ze jubelen, de internationale gemeenschap is gesust en Israël moet de oude bekende ervaring opnieuw pijnlijk meemaken: We kunnen alleen onszelf vertrouwen.