Door John R. Bolton, oud-ambassadeur van de Verenigde Staten bij de Verenigde Naties. Vertaling: Likoed Nederland, 13 juni 2014.
Het falen van de inspanningen van president Obama om een uitonderhandeld vredesverdrag tussen Israël en de Palestijnen te bereiken, zou moeten leiden tot een grondige heroverweging van de complete Midden-Oosten strategie van zijn regering.
De kans op succes van het initiatief – dat meer is gebaseerd op ideologie en illusie dan op de harde realiteit van de regio – was feitelijk altijd al verwaarloosbaar. En deze dreigende mislukking van Obama zal ons nog duur komen te staan, omdat het de perceptie bevordert van Amerikaanse impotentie en incompetentie.
Maar hieruit zijn belangrijke lessen te leren.
Hoewel Obama vrijwel zeker zijn beleid niet zal heroverwegen, is het heel geschikt voor anderen om onze doelstellingen in het Israëlisch-Palestijnse conflict te herijken, zodat de volgende president niet dezelfde fouten zal maken.
Al meer dan twee decennia hebben Amerikaanse beleidsmakers ingestemd met de Palestijnse eis dat zij een nieuw te creëren staat zouden moeten krijgen, door het aan elkaar plakken van de Gazastrook en de Westbank.
Deze gebieden hebben echter geen bijzondere geschiedenis met elkaar, niet op basis van nationale identiteit en niet door onderlinge economische afhankelijkheid.
Het zijn gewoon stukjes en beetjes van het ingestorte Ottomaanse Rijk en het mislukte mandaatsysteem van de Volkerenbond na de Eerste Wereldoorlog.
De enige logica achter de roep om een Palestijnse staat is de politieke wens van de tegenstanders van Israël om de Joodse staat te verzwakken en te omsingelen, zodat de kans op veilige en verdedigbare grenzen wordt geminimaliseerd.
De o zo wrede ironie hiervan is dat – door het gebruik van het Palestijnse volk als speerpunt tegen Israël – hun zogenaamde pleitbezorgers de Palestijnen enorm veel leed hebben bezorgd.
Hun economisch bestaan, hun kans op ontwikkeling en op het vooruitzicht van een leven onder een niet-corrupte, gekozen regering is verloren gegaan in de poging om het bestaansrecht van Israël aan te vallen.
Zolang het diplomatieke doel van Washington de “tweestatenoplossing” is – Israël en ‘Palestina’ – zal de fundamentele tegenstelling tussen dit streven en de realiteit ervoor zorgen dat dit nooit gerealiseerd zal worden. Er kan gewoon geen sprake zijn van “twee staten die naast elkaar leven in vrede en veiligheid” als een van die “staten” in de nabije toekomst niet zal kunnen voldoen aan de meest elementaire en praktische vereisten voor het aangaan en handhaven van internationale verplichtingen, mede door het flagrante gebrek aan eigen legitimiteit.
In plaats van het nastreven van dit misplaatste idee van “twee staten”, zouden de Amerikaanse beleidsmakers zich moeten afvragen wat in plaats daarvan mogelijke oplossingen zouden kunnen zijn. Oplossingen die de Palestijnen wel zouden voorzien van persoonlijke waardigheid, veiligheid, economische groei en het vooruitzicht van een leven onder een verantwoordelijke en toegewijde overheid.
Toegegeven, er is geen perfect alternatief, maar het meest aantrekkelijke vooruitzicht voor de ongelijksoortige en gescheiden Palestijnse gemeenschappen in de Westbank en de Gazastrook is het toevoegen daarvan aan hun Arabische buurstaten; Jordanië en Egypte.
We kunnen dit de “drie-staten-oplossing” noemen.
Na het uiteenvallen aan het eind van de jaren veertig van de mandaten van de Volkerenbond in het Midden-Oosten, regeerde Jordanië met succes de Westbank – tot de Arabisch-Israëlische oorlog van 1967. Israël, Jordanië en de Palestijnen zouden nieuwe grenzen op de Westbank moeten trekken op basis van Resolutie 242 van de Veiligheidsraad, gebaseerd op de formule “land voor vrede”.
Jordanië kan relatief makkelijk de soevereiniteit hervatten over die delen van de Westbank die niet bij Israël komen.
De schrijnende kwestie van de status van Jeruzalem als de vermeende hoofdstad van ‘Palestina’ zou verdwijnen, aangezien Amman uiteraard ook de zetel van de regering voor het uitgebreide Jordanië zou zijn. Palestijnen kunnen snel worden geïntegreerd in de Jordaanse economie en deelnemen aan de politieke ontwikkeling. Een dergelijke oplossing zou het Palestijnse volk enorm helpen, door de politieke stabiliteit en het vooruitzicht van verbeterde economische zekerheid. Het huidige Israëlisch-Jordaanse vredesverdrag verzekert dat Israël en het uitgebreide Jordanië vreedzaam naast elkaar kunnen bestaan.
Gaza is een moeilijker probleem, maar het opgaan in Egypte is duidelijk een betere oplossing dan het blijven voortbestaan als het hoofdkwartier van Hamas en andere terroristische groeperingen. Het samenvoegen van Gaza met het Egypte onder de Moslim Broederschap was een onaanvaardbare optie, aangezien Hamas – een dochterbeweging van de Broederschap – alleen maar nog meer mogelijkheden zou hebben gekregen voor terreur aanslagen tegen Israël, de Arabische bondgenoten van Amerika en elders in de wereld.
De huidige (en te verwachten toekomstige) militaire regering in Caïro bestaat bepaald niet uit zuivere democraten, maar het is een gunstig alternatief voor Hamas, en het zal vermoedelijk geen terrorisme tolereren van achter de nieuwe grenzen van Egypte. De economische integratie van Gaza met Egypte zal moeilijker zijn dan die van de Westbank met Jordanië, maar er is geen ander alternatief.
Voor velen zal het beëindigen van de zoektocht naar de “tweestatenoplossing ” zoiets zijn als afstand doen van de zoektocht naar het Gulden Vlies. Bovendien zijn Egypte en Jordanië begrijpelijkerwijs terughoudend om de controle te krijgen over onrustige gebieden. Daarom zou hun inspanning moeten leiden tot aanzienlijke internationale hulp.
Want onze ervaringen in de afgelopen tientallen jaren bewijzen onomstotelijk dat noch de Palestijnen, noch Israël, noch de Verenigde Staten (voor ons het belangrijkst), voordeel hebben van het blijven nastreven van een illusie.
De “drie-staten-oplossing” zal niet gemakkelijk zijn, maar heeft in ieder geval het voordeel van realistisch en werkbaar te zijn.
Degenen die echt het beste met de Palestijnen voorhebben, zou dit moeten aanspreken.
NB Dit is geen standpunt van de Israëlische regering of Likoed, maar wel een interessante visie om kennis van te nemen.
