Opinie-artikel van Michael Theurer, voorzitter van de Commissie van het Europees Parlement inzake de Begrotingscontrole. Vertaling Likoed Nederland, 18 mei 2014.

In deze tijd van soberheid en bezuinigingen blijft de Europese Unie de grootste donor aan Derde Wereld landen. De EU-hulp aan de derde wereld dient Europese waarden en doelstellingen, maar alleen als de EU-instellingen zich houden aan de hoogste normen van verantwoording in de uitgaven van geld van de Europese belastingbetaler.
Een recent rapport van de Europese Rekenkamer laat zien, dat dit niet altijd het geval is geweest met betrekking tot de EU-steun aan de Palestijnse Autoriteit.

Sinds de Oslo-overeenkomst van 1994 – waarbij de Palestijnse Autoriteit werd opgericht – heeft de EU royale financiële steun aangeboden aan Ramallah om bij te dragen aan een rechtvaardige en duurzame vrede tussen Palestijnen en Israëli’s. De EU is momenteel de grootste donor van de Palestijnse Autoriteit, die vooral leunt op buitenlandse donaties. Maar de Europese bestuursleden hebben de plicht om ervoor te zorgen dat de EU-middelen niet worden weggehouden van het goede doel waarvoor ze zijn bestemd.

In haar in december uitgebrachte verslag constateert de Europese Rekenkamer belangrijke gebreken in het beheer van de financiële steun van de EU aan de Palestijnse Autoriteit, en riep zij op tot een grondige herziening van het financieringsmechanisme.

Onder meer was er kritiek op het ontbreken van de voorwaarden voor EU-steun aan de Palestijnse Autoriteit.

Hierdoor vermindert de potentiële invloed van de EU om aan te dringen op meer hervormingen van de Palestijnse Autoriteit. Dit is een verrassende uitzondering op het beroemde principe van de EU “meer-voor-meer”, waarmee de EU meer partnerschap en meer prikkels biedt aan landen die meer vooruitgang maken naar democratische hervormingen. Dit principe geldt voor iedere andere ontvanger van EU-steun in de wereld.
Met andere woorden, de Palestijnse Autoriteit is de enige die EU-middelen ontvangt, ongeacht de mensenrechten of economische prestaties.

De Rekenkamer constateerde ook dat sinds 2007 “een aanzienlijk aantal” van de Palestijnse ambtenaren in Gaza salarissen ontvingen die mede gefinancierd werden door de EU-hulp – hoewel ze “niet van plan waren om te werken, als gevolg van de politieke situatie in Gaza.”

Hoe verhoudt zich dit tot bijdragen aan de vredesopbouw? En hoe kan de EU haar geloofwaardigheid hier behouden, als het salarissen betaalt aan mensen die niet werken, terwijl miljoenen Europese burgers werkloos zijn?
De Rekenkamer oordeelde ook dat de EU onvoldoende aandacht besteed aan de onderlinge uitruil van de fondsen die zij verstrekt aan de Palestijnse Autoriteit. Er is reden om aan te nemen dat de financiële bijstand van de EU het mogelijk maakt voor de Palestijnse Autoriteit om zijn eigen algemene begroting te gebruiken voor het financieren van terroristische en criminele activiteiten.

De Palestijnse Autoriteit besteedt bijvoorbeeld een aanzienlijk deel van haar begroting aan het betalen van salarissen aan Palestijnse gevangenen die veroordeeld zijn voor terroristische misdrijven.
Deze salarissen zijn tot vijf keer hoger dan het gemiddelde salaris in de Westbank. Gevangenen krijgen ook nog grote subsidies van de Palestijnse Autoriteit.

Volgens het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken bedroegen in 2012 de betalingen van de Palestijnse Autoriteit aan veroordeelde terroristen in Israëlische gevangenissen en aan de families van overleden terroristen (inclusief zelfmoordaanslagen) meer dan 16 % van de jaarlijkse buitenlandse donaties en subsidies aan de begroting van de Palestijnse Autoriteit. In februari van dit jaar kondigde de Palestijnse minister voor Gevangeniszaken aan dat € 30.000.000 extra zal worden toegewezen aan huidige of ex-gedetineerden in 2014.

Een van de belangrijkste uitdagingen voor de Palestijnse Autoriteit is de wijdverbreide reputatie van corruptie. Die reputatie heeft bijgedragen aan het succes van Hamas, door de EU aangemerkt als terroristische organisatie. Het is heel simpel: hoe meer de Palestijnse Autoriteit als corrupt wordt gezien door het Palestijnse volk, hoe groter hun steun voor Hamas zal zijn.

Dus, om de vrede en stabiliteit te bevorderen, moet Brussel de Palestijnse Autoriteit helpen met de opbouw van stevige en transparante instellingen.
Dit kan niet zolang de EU geen duidelijke voorwaarden stelt voor steun.

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de financiële bijstand van de EU aan de Palestijnse Autoriteit bijdraagt aan vrede en stabiliteit in de regio, terwijl het ook van vrijheid, democratie en de rechtsstaat bevordert? Hoe kunnen we garanderen dat er geen EU-middelen worden gebruikt om terrorisme te belonen? Hoe kunnen we er zeker van zijn dat de EU geld bedoeld voor overheidsinvesteringen niet belandt op Palestijnse privé-bankrekeningen?

Het verslag van de Europese Rekenkamer is een alarmbel voor de noodzaak van strenger toezicht op hoe EU-financiering aan de Palestijnse Autoriteit wordt besteed. De plenaire vergadering van het Europees Parlement heeft daarop een resolutie aangenomen waarin wordt opgeroepen tot een grotere transparantie van de EU-steun aan de Palestijnse Autoriteit.

Als voorzitter van de Commissie van het Europees Parlement inzake de Begrotingscontrole en een van de indieners van die resolutie, ben ik trots op mijn collega’s. Maar er moet veel meer worden gedaan. Een nuttige volgende stap zou zijn het opleggen van duidelijke criteria en voorwaarden waaraan de Palestijnse Autoriteit zou moeten voldoen om extra EU-middelen te ontvangen. Hiertoe behoren onder andere het verbeteren van de toestand van de mensenrechten op de Westbank, afbreken van de corruptie en het stopzetten van subsidies aan veroordeelde Palestijnse terroristen.

In deze moeilijke tijden moet Brussel geen flagrant misbruik van geld van de Europese belastingbetaler tolereren.