Combinatie van twee artikelen van Elise Friedmann, CIDI, 7 januari 2014.
Het weren van Vitesseverdediger Dan Mori door de Verenigde Arabische Emiraten, alleen vanwege zijn Israëlische nationaliteit, heeft brede verontwaardiging gewekt in Nederland.
Vitesse, dat pas een dag tevoren hoorde dat Mori niet mee mocht, reisde zondag zonder hem naar het trainingskamp in Abu Dhabi. De clubleiding van Vitesse heeft geen moment overwogen om niet te gaan en drong niet aan op Mori’s toelating.
Vitesse oogstte veel kritiek met deze houding, die algemeen als laf werd gekenschetst. CDA-kamerlid Pieter Omtzigt noemde dit “onbegrijpelijk” en de PVV stelde Kamervragen over het voorval. De verklaring dat Vitesse ‘wegblijft van politiek en religie, wij zijn een voetbalclub’, werd niet geaccepteerd, zeker niet omdat Vitesse naar eigen zeggen een contract had waarin stond dat alle spelers een visum zouden krijgen. “Als je dan besluit toch te gaan wanneer die afspraak wordt verbroken, dan bedrijf je dus politiek,” zei Omtzigt.
CIDI-directeur Esther Voet vond het van ‘weinig teamgeest’ getuigen dat Vitesse een speler achterliet. “De club had zo sportief moeten zijn om niet te gaan.” De Israelische ambassade sprak ronduit van ‘discriminatie in de sport’ en noemde deze triest.
In Nederland is het benadelen van iemand in de uitoefening van zijn beroep vanwege zijn ras, religie of etnische groep, strafbaar.
CIDI bond in het verleden met succes de strijd aan tegen het meewerken hieraan toen Arabische landen van het bedrijfsleden ‘niet-Joodverklaringen’ eisten voor werknemers die naar deze landen werden uitgezonden.
Het uitsluiten van een speler vanwege zijn nationaliteit wordt ook in de sport internationaal beschouwd als discriminatie.
Het komt dicht bij huis nu dit een speler van een Nederlandse club overkomt, maar Dan Mori is niet de eerste Israëlische sporter die om zijn nationaliteit wordt geweerd. En hoewel de Verenigde Arabische Emiraten een gewoonte lijken te maken van ‘Israëli’s pesten’, maken ook andere landen zich hier schuldig aan. De meeste internationale sportbonden zijn hier niet van gediend en delen flinke straffen uit als het gebeurt.
Voetbal anders?
FIFA zegt in een verklaring: “FIFA moedigt alle leden aan er zorg voor te dragen dat er intensief naar oplossingen wordt gezocht waardoor alle voetballers toegang krijgen tot elke sportactiviteit zonder enige vorm van discriminatie voor welke reden ook. Bij alle FIFA-toernooien moet in de organisatie-overeenkomst die toegankelijkheid worden gegarandeerd. Voor andere evenementen kunnen wij alleen een beroep blijven doen op de voetbalgemeenschap.”
Dit meldde de NOS dinsdagmiddag. Het blijft dus bij ‘een beroep’ en ‘aanmoedigen’: van sancties wanneer dit niet gebeurt, rept de FIFA in tegenstelling tot andere sportbonden niet.
De KNVB schrijft nu: “De KNVB vindt het vanzelfsprekend kwalijk dat Dan Mori op basis van zijn nationaliteit de toegang tot de Verenigde Arabische Emiraten is ontzegd. Voetbal verbindt juist mensen uit verschillende landen, culturen en religies. De KNVB heeft derhalve gisteren zijn contactpersoon bij Buitenlandse Zaken gekoppeld aan Vitesse, waarbij het advies vanuit het ministerie was om sport en politiek gescheiden te houden. De bond heeft daar begrip voor en heeft derhalve besloten na terugkeer van Vitesse te vragen wat er precies is gebeurd en te overleggen over de te nemen vervolgstappen.”
Wel visa voor andere sporters
Dat tijdig, dat wil zeggen vóór het evenement, ingrijpen door internationale sportbonden wel effect heeft, ook bij de VAE, blijkt uit diverse voorbeelden van Israëlische sporters die wel werden toegelaten, vaak na ingrijpen van hun internationale bonden.
Zwembond FINA
Afgelopen oktober nog kregen Qatar en de VAE een uitbrander van de internationale zwembond FINA en van de IOC. De Israëlische zwemster Amit Ivri (in een team dat dus wél een visum had gekregen!) won brons in Dubai en zilver in Qatar. Maar op het scorebord werd niet de Israëlische vlag getoond maar een wit vlak, en ook tussen de virtuele vlaggen die op het water werden geprojecteerd verscheen er bij haar een wit vlak. Zij kwam in de uitingen van de organisatie ook niet uit Israël, maar uit “IRS”. Races waarin Israëli’s mee zwommen werden soms niet omgeroepen. FINA en de IOC waarschuwden Dubai en Qatar en verzekerden dat ‘dit niet meer mag gebeuren’.
Tennisbond
Toen in 2009 de VAE de Israëlische tennisster Shahar Pe’er een visum voor Dubai weigerden, tegen de regels in van de Women’s Tennis Association in, kregen de VAE een boete. Een week en een hoop ophef later kreeg de Israëlische tennisspeler Andy Ram dat visum wel.
Schaakbond FIDE
Een paar weken voor het incident met Vitesse kreeg het Israëlische jeugdschaakteam wel visa om te spelen in hetzelfde Abu Dhabi dat Mori weigerde. Wel werd ook toen overal de Israëlische vlag weggepoetst, en stonden de spelers niet te boek als Israëlisch: bij hun naam stond FIDE, Féderation Internationale des Échecs. Deze internationale schaakbond speelde ook een rol bij het toelaten van de jonge Israëli’s, die zich in oktober hadden gekwalificeerd door het Europese schaakkampioenschap voor onder de 10 te winnen. Zij werden toegelaten tot de VAE nadat de Israëlische schaakfederatie had gewaarschuwd dat FIDE het hele toernooi zou afgelasten als het Israëlische team niet mee mocht doen.
