Door mr. Richard Donk, 22 november 2012.

Als het woensdag afgekondigde bestand tussen Israël en Hamas standhoudt, kan de regering-Netanyahu een succes claimen. Barst het geweld opnieuw los, dan dreigt er alsnog een grondoorlog.

Een bestand tussen Hamas en Israël hing al wat langer in de lucht. Het duurde echter tot woensdagavond acht uur Nederlandse tijd voor een staakt-het-vuren inging. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Clinton, moest er persoonlijk aan te pas komen om de overeenkomst tot stand te brengen.

Hoewel Egypte intensief tussen Israël en Hamas heeft bemiddeld, laat de bemoeienis van Washington zien dat Israël uiteindelijk alleen maar voor Amerikaanse druk gevoelig is.

Intussen wordt aan beide kanten de balans van acht dagen bloedvergieten opgemaakt. In de straten van Gaza werd feestgevierd. Afgezien van de gebruikelijke overwinningsretoriek van Hamasleiders, leek die vreugde vooral een uiting van opluchting dat de intensieve Israëlische bombardementen voorbij zijn.

Hamas heeft in dit conflict duidelijk verkeerd gegokt. Het had gehoopt dat Israël –met de parlementsverkiezingen van januari in het vooruitzicht– lang niet zo hard zou reageren. En wellicht hoopte de beweging stiekem dat de nieuwe Egyptische regering de relaties met Israël zou verbreken. Het bleef echter bij een veroordeling en het terugroepen van de Egyptische ambassadeur.

Aan Israëlische kant klonken gemengde reacties. Diverse politici, die zich gesteund weten door een flink deel van de bevolking, beschuldigden Netanyahu ervan dat hij een knieval voor Hamas heeft gemaakt. Zij geloven niet dat Israël met operatie Wolkkolom het niveau van afschrikking voldoende heeft verhoogd en hadden liever een grondoperatie gezien om Hamas definitief uit te schakelen.

Vooralsnog lijken deze critici ongelijk te hebben. Als het bestand niet wordt geschonden, is de belangrijkste doelstelling van de operatie –het stoppen van de beschietingen– gehaald.

Israël heeft bovendien duizenden raketten van Hamas vernietigd en de infrastructuur in de Gazastrook een gevoelige slag toegebracht. Hamas zal zich daarom vermoedelijk wel twee keer bedenken voor het de Joodse staat op korte termijn opnieuw onder vuur neemt.

Premier Netanyahu heeft niet alleen laten zien dat hij bereid is Israëls verwoestende vuurkracht in te zetten om zijn burgers te beschermen, maar dat hij tegelijkertijd de internationale diplomatie een kans heeft gegeven om in relatief korte tijd een staakt-het-vuren te bereiken. Hij heeft daardoor een totale oorlog met Hamas voorkomen. Dat heeft zijn relatie met het Witte Huis versterkt, want de VS waren tegen een grondoffensief.

Met die prestaties kan Netanyahu de verkiezingscampagne in. Daarin kan hij claimen dat onder zijn bewind wél altijd een harde lijn richting Hamas en consorten is gevolgd, maar dat hij Israël nooit in een oorlog heeft meegesleept.

De grote verliezer is intussen de Palestijnse leider Abbas. Hoewel hij een paar gezanten op bezoek kreeg, stond Abbas voornamelijk aan de zijlijn.