Door Tim Marshall, 18 juli 2011.
Een Afrikaanse VN-medewerker op de Westelijke Jordaanoever zei onlangs tegen een wederzijdse vriend: “Als Palestijnen naar me kijken, zien ze een wandelende geldautomaat”.
Toen ik gisteren door Ramallah en Jericho reed moest ik denken aan dat grapje, toen ik de mooie restaurants zag, de glimmende nieuwe hotels en de omvang van de bouwwerkzaamheden.
De Palestijnse Autoriteit schept graag op over de 8% economische groei op de Westelijke Jordaanoever. Net als de Israelische regering, die suggereert dat een welvarend Palestina een betere gesprekspartner zou vormen. Zij weten ook dat de Palestijnen dan meer te verliezen hebben, als er een derde Intifada zou uitbreken.
Waar zij ons niet aan herinneren, is dat er ruim 200 NGO’s (niet gouvernementele organisaties) op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza opereren, en dat 30% van het BNP komt van internationale hulp. Palestijnen ontvangen de meest buitenlandse hulp ter wereld; het gebied wordt overspoeld met geld.
Het onderliggende economische probleem wordt verder gecompliceerd door het feit dat de UNRWA – de organisatie voor hulp aan Palestijnse vluchtelingen – heeft bepaald dat niet alleen de Palestijnen die in 1948 vluchtten als vluchtelingen beschouwd worden, maar dat dit ook geldt voor hun zonen en dochters, kleinzonen en kleindochters, achterkleinzonen en achterkleindochters enzovoort, tot in het oneindige. In Palestina worden veel mensen geboren als vluchtelingen!
Er zijn mensen die er een groot belang bij hebben dat dit zo blijft. In 1950 waren er 750.000 Palestijnen in het Midden-Oosten, nu zijn het er 4,8 miljoen. En toch wordt UNWRA een ’tijdelijk agentschap’ genoemd.
Zelfs als de Palestijnen de volledige onafhankelijkheid uitroepen in september, zijn ze heus niet meteen onafhankelijk. Niet alleen vanwege de aanhoudende Israelische controle checkpoints, te kort aan vrijheid van verkeer van goederen enz., maar ook omdat Palestina verslaafd is aan hulp. En zolang je verslaafd bent, ben je afhankelijk van je leverancier.
De miljarden die hier binnenstromen hebben tot gevolg dat de Palestijnse Autoriteit niet erg haar best hoeft te doen om de diensten te leveren die kiezers verwachten, want die worden al geleverd. Tevens belemmert het de particuliere sector, blaast het lonen op en veroorzaakt het een plaatselijk tekort aan hoogopgeleiden.
Bij het restaurant dat ik bezocht in Ramallah stond een rij dure auto’s voor de deur. Veel NGO-medewerkers maakten hun keuze uit de dure menu’s binnen. De NGO’s doen prima werk om lijden te verlichten, zij helpen projecten met expertise etc, maar zij trekken ook de beste talenten aan en profiteren van belastingvoordelen door hun liefdadigheids-status.
Geen Palestijns bedrijf kan daardoor concurreren met de NGO’s, die zonder aarzelen drie keer zo veel salaris betalen als een lokale onderneming. Veel NGO’s geven ook nog ‘gevarentoeslag’ en zelfs ‘ontberingen-geld’ aan zowel lokale als internationale medewerkers, wat de lokale particuliere bedrijven verder ondermijnt. Dus de NGO’s krijgen de beste en de hoogstbetaalde medewerkers en de particuliere bedrijven krijgen de rest, maar zonder fiscale vrijstellingen.
“Palestina is het best bewaarde geheim in de hulpindustrie”, vertelde een medische NGO werker onlangs in ‘This Week In Palestina’, “Mensen hebben behoefte aan ervaring in het veld en Palestina klinkt cool en gevaarlijk, omdat het kan worden omschreven als een oorlogsgebied, maar in werkelijkheid is het heel veilig en is het van alle gemakken voorzien die internationals graag willen.”
Natuurlijk zou dat kunnen veranderen. De Westelijke Jordaanoever kan inderdaad op elk moment exploderen, zijn er scenario’s die geweld verwachten komende september, na het al dan niet uitroepen van een Palestijnse staat. Maar Palestina blijft een vriendelijke plek, begroetend, gastvrij, vol met airco, hi-fi, wifi en wijn.
Journalisten maken hier ook graag gebruik van. Ze schrijven over de armoede en het lijden in Gaza bijvoorbeeld, voordat ze zich terugtrekken in zeer dure hotels aan zee, na een voortreffelijk diner in een van de dure visrestaurants.
Ik wil niet beweren dat de NGO’s niet nodig zijn, veel zijn dat wel. Maar zij vervormen de situatie en creeren een fundamenteel probleem: de Palestijnen kunnen geen goed functionerend bedrijfsleven krijgen, noch echt onafhankelijk zijn tot hun leiders afgekickt zijn van hun verslaving aan hulpgelden.
