18 april 2009.
Als schoolkind in Gaza leerde Nonie Darwish niets dan haat tegen de Joden. Nu ijvert de dochter van een door Israel gedode Egyptische generaal voor een einde van de Arabische haatpropaganda, en voor vrede met Israel.
Nonie Darwish (61) is opgegroeid in de Gazastrook. Haar vader was een Egyptische generaal die op last van president Nasser de Fedayin oprichtte die in de jaren vijftig vanuit Gaza aanslagen uitvoerden in Israel, en daarbij zeker vierhonderd doden maakten. In 1956 werd de generaal in een Israelische gerichte actie gedood. Nonie was toen acht.
Heel haar kindertijd werd haar ingeprent dat ze de Joden moest haten. Nu behoort Darwish tot de Amerikanen van Arabische afkomst die zich heftig verzetten tegen het obscurantisme en fanatisme die een groot deel van de moslimwereld domineren. Ze wil met name dat de Arabische wereld eindelijk het bestaan van Israel aanvaardt, en, zoals ze het zegt, ‘de Palestijnen helpt in de plaats van ze te gebruiken’.
De Arabisch-Amerikaanse Wafa Sultan, psychologe en academica, werd via YouTube wereldberoemd toen ze op de Arabische zender Al-Jazeera een heftige discussie voerde met een moslimgeestelijke over de mensenrechten van vrouwen. Ook Darwish werd op Al-Arabiya hevig aangepakt door een interviewer omdat ze toegetreden is tot een netwerk van ‘Arabieren voor Israel’.
‘De interviewer zei altijd maar weer: “Hoe kunt u zoiets doen, ze hebben uw vader vermoord,. En ik zei: Het is tijd dat we ophouden de doden te tellen en dat we aan de levenden denken’, zegt ze in een interview in Brussel.
Darwish, die ook nog naar Parijs en Londen gaat, was in Brussel voor een aantal ontmoetingen, onder meer een conferentie in het Europees parlement over de vraag of Hamas een obstakel voor vrede is.
Gebakjes met bloed
Darwish is verbaasd over de luchthartigheid waarmee zovele Europese prominenten vinden dat er ‘natuurlijk’ met Hamas moet gepraat worden. ‘Voor men met iemand gaat praten, moet men toch weten aan wie men legitimiteit wil gaan geven. Hamas is fundamenteel een terreurorganisatie. Maar het is niet alleen dat. Het is ook een radicale islamitische organisatie. Dat is een zeer betekenisvolle combinatie.
Hamas is niet uit op vrede met Israel, maar op de vernietiging van Israel. Dat staat klaar en duidelijk in het Hamas-handvest. Dat zegt: “Er is geen oplossing voor de Palestijnse kwestie behalve door jihad.,
Degenen die denken dat dit maar loze woorden zijn, begrijpen niets van de sfeer in de Arabische en moslimwereld, zegt Darwish. ‘De buitenwereld, die geen Arabisch kent, beseft niet in welk een jodenhaat Arabische kinderen worden opgevoed en de hele Arabische wereld baadt. Wanneer Arabieren onder elkaar praten, dan spreken ze niet over vrede, maar over de vernietiging van Israel. Alleen wanneer er een westerling aanwezig is, nemen ze het woord vrede in de mond.’
De schrijfster en activiste zegt dat die indoctrinatie bij haar bijna haar leven verwoestte. ‘In de lagere school in Gaza heb ik nooit iets anders geleerd dan haat en wraak. Vrede was nooit een optie. We zegden elke dag jihadistische gedichten op, we weenden en zegden dat we als martelaars in de jihad wilden sterven. Oudere kinderen leerden wapens gebruiken. Men vertelde onze de vreselijkste leugens over Joden. Joden bereidden gebakjes met het bloed van Arabische kinderen. We mochten nooit een snoepje van een onbekende aanvaarden, want dat kon een Jood zijn die ons daarmee wilde vergiftigen.’
‘Toen president Nasser ons huis bezocht na de dood van mijn vader, vroeg hij aan ons, de kinderen: “Wie van jullie zal later Joden vermoorden om jullie vader te wreken?, Ik kreeg het gevoel dat ik maar van mijn vader kon houden door Joden te vermoorden.’
Darwish is in 1948 in Cairo geboren, maar verhuisde als baby naar Gaza waar haar vader, luitenant-generaal Mustafa Hafez, door Nasser naartoe werd gestuurd. ‘Nu zegt men: er zou geen terreur tegen Israel zijn als Israel geen Palestijnse gebieden bezette’, zegt Darwish. ‘Maar tot 1967 leefden Gaza en de westelijke Jordaanoever onder Arabisch bewind, en ze werden toen ook gebruikt voor geweld tegen Israel.’
De grote grief van Darwish tegen de Arabische wereld, zeker tegen de landen die uitpuilen van de petrodollars, is dat ze de Palestijnen nooit wezenlijk geholpen hebben. ‘Wat hebben zij ooit gedaan aan ontwikkeling? Ze geven liever geld aan terreurorganisaties. De Palestijnse gebieden zijn en blijven voor hen uitvalsbasissen voor de strijd tegen Israel.’
‘Palestijnen krijgen ook geen kans duurzaam een nieuw leven op te bouwen in de Arabische landen. In Europa en Noord-Amerika kunnen ze staatsburgers worden. Maar een Palestijn kan in Egypte of Syrie geboren worden, leven en sterven zonder ooit de nationaliteit te krijgen. Zij moeten vluchtelingen blijven, willen of niet, als menselijke tijdbom tegen Israel.’
Apen en varkens
Darwish vindt dat Europa niet moet betalen voor de heropbouw van wat in Gaza is vernield. ‘Dat moeten de rijke olielanden doen. Anders zullen ze met dat geld weer terroristen gaan betalen.’
De journaliste en schrijfster, die nu de Amerikaanse nationaliteit heeft, is verbaasd over de eenzijdige Europese kijk op het conflict in het Midden Oosten.
‘Ik heb altijd naar het Westen gekeken voor vrijheid, democratie, voor een evenwichtige visie op problemen en conflicten. Maar in Europa is die er nu niet. Israel wordt als enige schuldige voorgesteld, zonder aandacht voor het Arabische gebrek aan vredeswil.’
‘Kijk eens naar Gaza. Israel heeft zich helemaal uit dat gebied teruggetrokken, het heeft Gaza jodenvrij gemaakt. De plaatselijke leiders hadden een keuze. Ze konden het gebied goed besturen, en kansen scheppen voor de jongeren. Maar Hamas koos voor machtsstrijd met Fatah, en voor geweld tegen Israel. Het vermoordde in koelen bloede Palestijnen die zijn visie niet deelden. En het gebruikte Gaza om Israel te beschieten.’
‘Hamas stuurde daarmee Israel een boodschap toe die de vredeskansen ondermijnt, namelijk: ook als jullie volledig weggaan uit de Palestijnse gebieden, dan komt er nog geen vrede, dan zullen we jullie nog blijven beschieten.’
De Arabische Liga heeft in Beiroet in 2002 toch een verklaring uitgegeven die het bestaan van Israel aanvaardt en een alomvattende vrede belooft? Volgens Darwish was dat gebaar vooral voor het Westen bedoeld, om druk uit te oefenen op Israel. Wat men daadwerkelijk in de Arabische wereld hoort, is iets heel anders, zegt ze. ‘Er is een constante propaganda, niet alleen om Israel te vernietigen ook om alle Joden van de aardbodem te vegen.’
‘Mainstream islamitische boeken beschrijven de jihad als “oorlog met niet-moslims om het geloof (islam, nvdr) overal te vestigen,. Het Arabisch-Israelisch conflict gaat niet in de eerste plaats over grondgebied, maar is een jihad. Het is onaanvaardbaar dat niet-moslims een staat hebben in het gebied van de islam.’
De moslimwereld staat ook bol van regelrechte jodenhaat. ‘Volgens vele moslimleiders zijn de Joden ondermensen voor wie geen gerechtigheid of mededogen kan gelden. Sheikh Tantawi, de hoogste moslimgeestelijke (Groot-Imam van de Al-Azhar universiteit in Kairo, nvdr) noemde de Joden onlangs “de vijanden van Allah, de afstammelingen van apen en varkens,. De Egyptische geestelijke Muhammad Hussein Ya’qoub heeft gezegd: “De Joden zijn de vijanden van de moslims, ongeacht de bezetting van Palestina. We zullen hen bevechten, verslaan en uitroeien, tot er geen enkele Jood meer overblijft op het aangezicht van de aarde., Doorheen de moslimwereld geven geestelijken de Joden de schuld voor al het kwaad in de wereld, zelfs voor 9/11. Duidt dat op vredeswil? Wat zou de reactie zijn als een katholieke aartsbisschop, als de paus zoiets zei?’
Darwish verwijst naar het Egyptisch-Israelisch vredesakkoord van 1979. ‘Israel heeft toen de Sinai teruggeven, 90 procent van het gebied dat het in de oorlog van 1967 bezet had. Egypte heeft dat gebied gerecupereerd, heeft dan president Sadat vermoord, en nooit de betrekkingen genormaliseerd, nooit een ware toestand van vrede geschapen.’
Het was een lange weg voor het meisje uit Gaza om los te komen uit de haatindoctrinatie. Die weg liep via de Amerikaanse universiteit in Cairo en studies in het Westen. ‘Weet u dat ik toen voor het eerst hoorde dat Jeruzalem de heilige stad van de Joden is, dat de grote moskee daar gebouwd is op Joodse ruines? Wij leerden op school dat Jeruzalem de heilige stad van de moslims is, die bezet wordt door vreemdelingen.’
Het Westen, met zijn vrije meningsuiting en vrij wetenschappelijk onderzoek, was voor haar een spiegel, zegt Nonie Darwish. ‘Een spiegel dwingt je naar jezelf te kijken. Dat kan een pijnlijk proces zijn, maar het is noodzakelijk.’
Tijdens dat proces heeft Darwish de islam verlaten, zonder zich tot een andere godsdienst te bekeren. Ze wordt aangesproken door de boodschap van naastenliefde van het christendom, en meer algemeen door de joods-christelijke waarden. Ze is er niet minder Arabisch om gebleven. Telkens weer herhaalt ze dat haar strijd voor vrede met Israel een strijd is voor bevrijding van de Palestijnen, van alle Arabieren, vooral van de jongeren. ‘De Arabische jongeren hebben geen jihad maar jobs nodig.’
‘Mijn cultuur van oorsprong is dringend aan hervorming en modernisering toe. Ze moet zichzelf in de spiegel bekijken. De beste dienst die het Westen aan de islam kan bewijzen, is die spiegel te zijn. Appeasement en tolerantie ten aanzien van intolerantie is geen deugd, het is zware nalatigheid. Het haatdiscours en de terreur maken niet alleen onschuldige slachtoffers, ze vernielen ook het moreel weefsel en de kwaliteit van de Arabische cultuur.’
Vreest ze voor haar veiligheid? Krijgt ze veel haatboodschappen? ‘Ja, ik word bedreigd. Ik moet voorzichtig zijn, maar ik wil niet zwichten voor de bedreigingen. En ja, ik krijg haatboodschappen, maar na interviews op Arabische zenders krijg ik ook veel boodschappen van steun. Veel Arabische mensen willen ontwikkeling en vrijheid, en vinden het na zestig jaar Arabisch-Israelisch conflict hoog tijd de bladzijde om te slaan.’