17 juli 2006.
Het ontzagwekkende geweld dat over Libanon wordt uitgestort komt voor veel Libanezen als een verrassing. Na het einde van de burgeroorlog in 1990, en zeker na de Israelische terugtrekking in 2000, heerste er een illusie van stabiliteit. Zelfs de moord op oud-premier Rafik Hariri, vorig jaar, kon die niet geheel wegnemen.
Daar is nu een einde aan gekomen. “We hebben onszelf voor de gek gehouden door te denken dat het Hezbollah-probleem wel weg zou gaan”, zegt een prominente Libanese minister.
Nu is echter voor iedereen duidelijk dat het vertrouwen in de stabiliteit van het land niet zal terugkeren als de macht van de enige nog gewapende Libanese factie niet wordt ingeperkt; met alle economische en politieke gevolgen van dien.
Voor de Libanese vijanden van de fundamentalistische shi’itische Hezbollah staat als een paal boven water dat de aanval op Israel waarbij twee soldaten werden gevangen genomen is uitgevoerd in opdracht van Iran. Het valt niet te ontkennen dat Hezbollah nauw is verbonden aan Iran, waarvan het geld en mogelijk ook wapens krijgt.
Ook Syrie steunt Hezbollah en gebruikt de groepering in de strijd tegen Israel, dat nog altijd de Syrische Hoogvlakte van Golan bezet, en in de strijd om de macht in Libanon, waar Syrie vorig jaar onder Libanese en internationale druk na bijna dertig jaar zijn troepen moest terugtrekken.
De verklaring van de G8 (de meest geindustrialiseerde landen) legt eveneens de nadruk op de Syrische en Iraanse druk op Hezbollah en stelt die landen verantwoordelijk voor de escalatie tussen Libanon en Israel.
Natuurlijk heeft zowel Iran als Syrie meer dan genoeg redenen om juist nu onrust te stoken. Iran is verwezen naar de Veiligheidsraad vanwege de nucleaire crisis en Syrie heeft belang bij de destabilisatie van Libanon en het onder druk zetten van Israel, is de redenering.
Voor Libanezen is dat zeker een bekend verhaal; ze beschouwen zich vaak als slachtoffer van regionale en internationale krachten die hun conflicten uitvechten op Libanees grondgebied.
Maar er zit zeker nog een ander, meer Libanees, aspect aan de timing van de crisis. Juist nu had de nationale dialoog van alle partijen in Libanon zich moeten buigen over de ontwapening van Hezbollah, zoals geeist in resolutie 1559 van de Verenigde Naties.
“Hezbollah voelde zich onder druk gezet omdat de wapens niet meer als legitiem werden beschouwd”, zegt iemand die bekend is met de beweging. “Een beperkte schermutseling had iedereen weer kunnen overtuigen van het nut van Hezbollahs wapens. Jammer dat het uit de hand is gelopen”, zegt de Hezbollah-kenner.