Door Yisrael Lau, opperrabbijn van Israel.
Artikel in ‘Het beloofde land’, jom haatsmaoet 1995.
Op 9 april werd de bevrijding van Buchenwald herdacht. Oud-gevangene Yisrael Lau hield een aangrijpende toespraak over dat moment:
“Een krijgsmachtrabbijn van het Amerikaanse leger kwam het kamp in en zag een kind van nog geen acht jaar. Dat was ik. Hij nam me in zijn armen, huilend, proberend om te lachen. Mij nog steeds vasthoudend vroeg hij mij hoe oud ik was.
Ik antwoordde: “Wat doe het ertoe, ik ben ouder dan jij.”
Hij vroeg me waarom ik dat dacht. Ik zei: “Omdat jij huilt en lacht als een kind. Ik huil niet en ik heb al heel lang niet meer gelachen. Vertel me wie dan ouder is, jij of ik?”
Nu, na vijftig jaar, mogen we huilen. Het barbarisme van de nazi’s mag echter nooit worden vergeten of vergeven. Ik kwam hier niet om te vergeven, ik heb geen mogelijkheid om te vergeven. Mijn vermoorde familie, mijn volk, zij hebben me geen toestemming of authorisatie gegeven om namens hun te vergeven.”